Mijn oude liefde Herman Brusselmans
Saturday, May 28, 2011
Herman Brusselmans bij Holland Sport, dat was leuk.
Brusselmans is een oude liefde van mij. Als jonge adolescent las ik zijn vroege oeuvre, ademloos, vaak 's nachts, in bed, en later in lees-sessies in de bibliotheek, om me goed te kunnen concentreren. Ik herkende veel van mezelf in Herman - immers ook een hypochondrische neuroot met een hang naar verslavingen. Het boek dat ik een 10 gaf was De man die werk vond, over een man die een vreselijk saai baantje krijgt als bibliotheekmedewerker. Uit pure verveling scheurt hij bijvoorbeeld de pagina's met de plot van spannende thrillers eruit. Het boek is briljant. Heeft het koffiemeisje nou wel of niet haar bij haar oksels?
Later raakte ik de draad kwijt. Dat was ongeveer na de Ex-trilogie. Volgens mij overleed Herman's moeder omstreeks die tijd. Hij is de klap nooit helemaal te boven gekomen. Daarna wordt zijn werk a.ggressiever, groffer, fantastischer en grappiger. De betoverende ernst van de dwepende adolescent in zijn vroege oeuvre is dan verdwenen.
Brusselmans is vanaf toen zo verdomd veel boeken gaan schrijven dat het oppikken van de draad ieder jaar onwaarschijnlijker werd. Ik heb uiteindelijk Een dag in Gent (2008) gelezen, en op een rare manier was dat zeker inspirerend (en vaak erg grappig). Maar het nihilisme van zijn nieuwere werk vind ik moeilijk te verenigen met mijn eigen levensbeschouwing.
Brusselmans optredens op de Nederlandse televisie zijn altijd gedenkwaardig. Met een stalen gezicht maakt hij de meest groffe, droge opmerkingen. En dan te bedenken dat de man een angststoornis heeft en onder de medicatie zit.
Ik zou nog weleens een studie willen maken naar Brusselmans' medicijngebruik in zijn romans. In een wat oudere roman vertelt hij dat hij Deanxit gebruikt tegen angst en depressie; "het is triest", schrijft hij, "maar zonder zou ik niet kunnen functioneren". (Strikt genomen gaat het in zijn boeken natuurlijk om een personage, 'Herman Brusselmans', dat niet geheel toevallig dezelfde naam heeft als de schrijver.) Uit fascinatie voor Herman heb ik een tijdje zelf Deanxit gebruikt, dat ik via het internet uit België had besteld. (Het is een prima middel, jammer dat het in Nederland niet verkrijgbaar is.)
Als ik nu terugdenk aan één van de eerste boeken die ik van hem las, Prachtige ogen, dan voel ik het soort heerlijke pijn in mijn borst steken dat hoort bij de wanhoop én de romantiek van een leven dat zich nog ontvouwen moet, niet durft, draalt, wankelt, draait, tolt...
Labels: herman-brusselmans, literatuur
posted by Marten @ 7:12 PM;
To Hell With Bell?
Thursday, March 24, 2011
Eerder schreef ik over mijn geloofsafval met betrekking tot de leer van de eeuwige hel in 'Schepping in 6 x 24 uur en dan voor eeuwig naar de hel' (toegegeven, een lichtelijk provocatieve titel). De leer van de eeuwige verdoemenis is in de letterlijke zin van het woord niet orthodox, namelijk geen juiste vorm van aanbidding. Een God die het grootste deel der mensheid gebruikt om voor eeuwig een reusachtige, buitengewoon ongezellige open haard mee op te stoken, of een God die er niet in slaagt om zijn reddingsplan voor de wereld te doen slagen, is ofwel een sadist, ofwel een betreurenswaardige castraat.
In genoemd blogartikel refereerde ik aan ds. Jan Bonda, die verschillende boeken schreef waarin hij op zorgvuldige wijze onderzoekt hoe schriftuurlijk de leer van de eeuwige hel eigenlijk is. Zijn voorlopige en uiteindelijke conclusie is dat deze leer niet schriftuurlijk is.
Jan Bonda was geen provocator, maar hij stuitte desalniettemin op veel weerstand vanuit orthodoxe kring. Nu is de evangelische wereld opgeschrikt door een nieuw boek over hemel en hel, geschreven door Rob Bell van Mars Hill Church: Love Wins. Bell rekent op zijn manier af met traditionele interpretaties van hemel en hel. De titel spreekt wat het laatste betreft boekdelen. Het is eigenlijk bevreemdend dat christenen van evangelische snit zo hardnekkig het heilige huisje van de eeuwige hel verdedigen. Het lijkt wel of zij bang zijn dat het evangelie aan betekenis inboet wanneer het niet meer in de schaduw van het eeuwige onheil staat.
Ik ben heel benieuwd hoe Rob Bell hemel en hel relevant maakt voor het leven hier en nu. Want zoiets doet hij, zo wordt mij duidelijk uit recensies en flarden op het web. Ik heb het boek besteld.
Labels: hel, Rob-Bell, theologie
posted by Marten @ 3:01 PM;
Blindenstrookstront en schaapjes baren
Monday, March 07, 2011
Vandaag liep ik langs het Peerd van Ome Loeks naar mijn busperron, en onderweg viel mijn oog eerst op een lange lijn van stoeptegels die samen een aantal keren verticaal 'blindenstrook' spelden, en vervolgens op een dikke hoop stront die keurig op de blindenstrook lag te wachten op de eerste de beste blindenstok die daar eens even stevig in zou poeren. Ik stelde mij voor hoe een blinde daar zou lopen met allemaal hondeschijt aan zijn stok, en zou denken: Wat stinkt hier toch zo?
Het kraambed dat hier onlangs is gebracht staat strategisch in onze huiskamer opgesteld, maar drie keer raden wie er vanuit is gegaan dat het bed er speciaal voor hem is neergezet? Juist, onze kat. Nino heeft zich behaaglijk op het kraambed neergevleid, alsof hij tussen de weeën door aan het uitrusten is.
Voor Silja is het best spannend dat er een broertje of zusje op komst is. Ze speelt soms dat ze zelf zwanger is; dan stopt ze skjipke Mimi ('skjipke' is Fries voor 'schaapje', voor de niet-Friestaligen onder ons) onder haar jurk en begint ze vreselijk te steunen en te kreunen waarna Mimi naar buiten floept om vervolgens in het wiegje te worden ingestopt.
Ik luister naar Figure 8 van Elliott Smith. Oooh wat is Everything means nothing to me toch een mooi liedje... Dat refrein, het titelvers in een schitterende, zich steeds herhalende melodie, breekbaar gezongen maar tegelijk ijzersterk.. Everything means nothing to me / Everything means nothing to me / Everything means nothing to me... enzovoorts.
Labels: dagboek, Silja, zwangerschap
posted by Marten @ 1:57 PM;
Een opgeruimde kamer
Friday, February 25, 2011
Opgezwollen taal - ik neig daar wel toe. Als een bedelaar die zich tracht voor te doen als een koning. Ik heb iets met de schijn ophouden. Als ik vroeger m'n kamer moest opruimen veegde ik alles onder mijn bed. Mijn moeder was altijd verrast en tevreden. God schijn je op die manier niet voor de gek te kunnen houden. Die pakt je bed op tussen duim en wijsvinger en kijkt je dan aan, fronzend, met een glimlach.
Ik lees in het werk van Leanne Payne. Het gaat over genezend gebed. Over homosexualiteit als 'symbolische verwarring' (hoe politiek incorrect! Op de brandstapel!). Over diepe wonden, geslagen in onze (gender)identiteit. Over het ware zelf als de plek waar Christus woont, als het centrum van ons zijn, van waaruit we werkelijk kunnen leven. Over 'het praktiseren van Gods Tegenwoordigheid'. Over het luisteren naar Gods Woord, dat hij altijd tot ons spreekt. Over vrijheid door gehoorzaamheid. Over het mannelijke initiatief en het vrouwelijke reageren. Over God die zo mannelijk is dat wij tegenover hem allemáál vrouwelijk zijn.
Ik had het niet meer verwacht, maar deze boeken wekken een nieuwe, of een hernieuwde hoop in mij. Daartegenover staat een gapende afgrond van pijn, van leegte, van de harde smak op het beton wanneer ik mijn marionettentouwtjes doorsnijd. Auw. Schaamte, gevoelens van minderwaardigheid, psychosomatische klachten, depressie, angst, woede ook, ja ook veel woede. Wat een beerput! En ik maar proberen om die beerput biochemisch stankvrij te maken. Een pilletje hier, een pilletje daar. Toch wordt alles niet roze.. Zoals bij de familie Knots..
Het kleine koninkje, dat alles wil, en allemaal nu, bevrediging, totale verzadiging, plezier, genot, tot kotsens toe. Dat kleine koninkje vertoont zich als een eeuwige bedelaar, die altijd zal blijven zeuren. Altijd de bus gemist, net niet genoeg geld voor een strippenkaart, altijd geld nodig voor het slaaphuis.
Het is hard te erkennen dat ik een bedelaar ben. Een bedelaar voor de grote koning.
Labels: dagboek, geloof, Leanne Payne
posted by Marten @ 10:48 AM;
Perfecte bagger
Saturday, February 12, 2011
Ik geloof dat mijn dextroamfetamine mij onder de juiste (of: verkeerde) omstandigheden zenuwachtig, bang en semi-hyposchizofreen maakt. In combinatie met de tremor die het gevolg is van een overprikkeld noradrenerg systeem, sla ik een mooi figuur. Trillend (Help! Krijg ik dat koffiebekertje nog op de tafel voor het uit mijn handen trilt?!), gekke bekken trekkend (Hoe lang hou ik die glimlach nog vol?! Wat als ik die glimlach niet volhoud?!) en vluchtig wegkijkend van mijn geprekspartner (om even snel te dissociëren en op adem te komen voor de volgende amechtige duik in de bagger der sociale interactie) herinner ik mij dat ik op sociaal gebied wel eens betere tijden heb gekend.
Het aan cocaïne verwante methylfenidaat (dConcerta, Ritalin) bezorgt mij eerder een overdaad aan zelfvertrouwen, en een immens plezier in sociale contacten. Wel wordt wat aan angst ontbreekt gecompenseerd met aggressie, wat dan weer allerlei vervelende neveneffecten geeft in de relationele sfeer.
Ik probeer de acuutheid van neurotische twijfels (Ik moet NU weten of ik Dex of Rita moet hebben) te ondergraven met het besef dat alles tijdelijk is en veel er niet toe doet. Ik idealiseer iets of iemand, meestal een buitengewoon klein segment van de totale alledaagse (en/of minder alledaagse) werkelijkheid, en hang daar mijn ziel en zaligheid aan op - maar perfectie is een illusie, en een kokervisie op perfectie is contraproductief bovendien.
Overigens is de hoeksteen van mijn farmacotherapeutische cocktail een hoge dosis clomipramine, for the record.
Er staat een gloednieuw, reusachtig, imperfect Ikea-bed op mij te wachten. Met een hoogzwangere vrouw erin.
Labels: dagboek, farmacotherapie
posted by Marten @ 2:35 PM;
'Durf te moorden' in Zweden
Saturday, February 05, 2011
Ikea. Je ontkomt er niet aan. Een liberale dosis dexamfetamine was behulpzaam bij het verdragen van de pelgrimstocht door deze semi-Zweedse krochten van de massaconsumptie.
Daarna ging ik naar een feestje van Bassie, de aan lager wal geraakte clown die in een tweede jeugd theologie is gaan studeren. Ik gaf hem het boek Durf te dromen van onze hypercharismatische rakker, Mattheus van der Steen, om lekker van te gruwelen.
Vrijdagavond ging ik met mijn betere helft naar Moord in de kerststal, een kerstspel van het Ro-theater, met o.a. Arjan Ederveen. Het was grappig, fijn en mild blasfemisch. In mijn evangelische periode was dit absoluut niet door de censuur gekomen. Ik kon er nu zonder al te sterke oordelen naar kijken en luisteren en van genieten. Wel vond ik de homo-erotische kwinkslagen enigszins aanmatigend.
Labels: dagboek, farmacotherapie
posted by Marten @ 4:47 PM;
Geluk en tragedie gezamenlijk op de loer
Thursday, February 03, 2011
Onze badkamer wordt gerenoveerd. Achter deze schijnbaar onschuldige mededeling gaat een wereld schuil van schrijnend leed: de waar geworden nachtmerrie van een obsessief-compulsief gestoorde. STOF. Ken je dat hoofdstuk in W.F. Hermans De tranen der acacia's? Dat 'stofhoofdstuk'? Geniaal. Iets dergelijks tref ik nu op mijn zolder aan. Zo onzichtbaar als de asbestvezels daar zijn, zo opdringerig zichtbaar is nu het roze puimsteen dat zich waar mogelijk heeft opgehoopt. De vloer zit onder het stof. Boeken zitten onder een laag stof die je normaal alleen met jarenlang niet-lezen waarneemt. Mijn nieuwe computer - voor de muziek - zit onder het stof. Wasgoed zit onder het stof.
Ik was vandaag zo dom om mezelf op de Eerder naar huis-lijst te zetten, en werd om twaalf uur prompt, maar tegen mijn halfslachtige verwachting in, naar huis gestuurd. Toen pas bedacht ik mij dat ons mannetje in ons huis aan het slopen en drillen is. Niet echt mijn ding, om het met een understatement te zeggen. Toen ik thuis kwam trof ik hem, en hij begon aan lange, gedetailleerde overpeinzingen over de praktische problemen die ook hem voor een raadsel stelden. Daar werd ik niet echt rustiger van. Ik ben gevlucht naar mijn ouders. Ondertussen ben ik ook nog aan de diarree geraakt. Ja, lieve lezer, een traan mag inderdaad geplengd worden bij deze opeenstapeling van diep menselijk leed. Om een en ander in perspectief te plaatsen hoorde ik zojuist dat de pasgeboren baby van de broer van een zwager in kritieke toestand in het UMCG ligt. Hoe teer en breekbaar is het leven. Hoe liggen geluk en tragedie steeds gezamenlijk op de loer.
posted by Marten @ 10:30 AM;