Van gisteren en nog niet jarig
Sunday, January 09, 2011
 |
| Gnostisch prototype van een éénjarige ezel |
Voor een collega, een vrouwelijke pendant van Reve's Meedogenloze Jongen, heb ik het boekje De God van je tante over het Ezel-proces van Reve weer eens opgeduikeld. Reve werd door het OM vervolgd wegens 'smalende godslastering', omdat hij zich God had voorgesteld als een één-jarige ezel, die door hem driemaal langdurig 'in Zijn Geheime Opening wordt bezeten'. Reve werd uiteindelijk vrijgesproken, omdat zijn voorstelling geen enkele smalende of zelfs lasterlijke intentie zou hebben. De wet tegen 'smalende godslastering' werd daarmee definitief een onding. Na snellezing van het boekje werd mij duidelijk dat een bijbels-theologisch bezwaar tegen Reve's voorstelling ten diepste moet zijn gebaseerd op de gnostische theologie van Reve waarop de ezel-scène uiteindelijk is gebaseerd. Niet de perversiteit, maar de wezenlijke eenheid van God en mens, goed en kwaad, is wat zich slecht verdraagt met het evangelie van Hem die door Theo van Gogh als 'de rotte vis van Nazareth' werd aangeduid.
Ik ben van zins om Kohlbrügge's Zeven Preeken over den profeet Jona te herlezen. Ergens in mij woedt nog steeds een liefde voor Kohlbrügge.
Ik luister naar Elliott Smith. Vooral zijn album Either/Or vind ik zeer bekoorlijk.
Labels: dagboek, farmacotherapie, geloof, muziek
posted by Marten @ 5:19 AM;
De koperen slang, de 'Lego-bijbel' en Porcupine
Wednesday, June 27, 2007
Ik heb vanochtend gepreekt over de koperen slang (Numeri 21:4-9). Luister hier naar het verhaal in de NBV-vertaling, voorgelezen door een onderwijzeres op leeftijd uit Emmen. Ik gebruikte voor de schriftlezing de Naardense Bijbel.
Ik hield de preek in de 'preekgroep', een initiatief van de Bethel om beginnende, gevorderde en ervaren prekers te helpen werken aan hun preekkwaliteiten. Eén iemand preekt, de rest luistert en geeft vervolgens feedback.
Het ging beter dan de vorige keer - ik had de preek uit m'n hoofd geleerd en zat niet meer vast aan het papier. Dat scheelt een stuk. Bij het schrijven van de preek was het wel weer ontiegelijk moeilijk om te schrappen en om de thematische eenheid van de preek te bewaren.
De feedback was erg positief, en de kritiek opbouwend. Ik kom nog teveel over als een docent - meer docerend dan belevend. Dat weet ik. Het liefst zou ik taaie bijbelstudies geven waarin ik controversiële standpunten naar voren breng die ik dogmatisch compleet dichttimmer. Maar dat is misschien niet Gods bedoeling.
Ik ben verwikkeld geraakt in een emaildiscussie met de maker van de 'Lego-bijbel' ofwel 'the Brick Testament'. Dat is 'The Rev.' Brendan Powell Smith, een 34-jarige Amerikaanse kunstenaar. Onze discussie gaat onder andere over de vraag of God werkelijk een genocidale bendeleider is die moreel weinig hoger scoort dan Hitler, en of Brendan werkelijk de Bijbel 'at face value' heeft vertaald in Lego-steentjes. Het schijnt dat ik hem in ieder geval heb kunnen verbazen met de vrouwelijke beelden die de Bijbel óók voor God gebruikt, zoals het beeld van een hijgende, barende vrouw in Jes. 42:14.
Music-wise valt nog te melden dat Porcupine tweemaal in een oefenruimte heeft gejamd, waarop een bandoverleg volgde bij Gerben thuis dat uitmondde in een gedrielijk werken aan nieuwe nummers. We zijn nog niet uitgespeeld.
Labels: bijbel, brick-testament, dagboek, homiletiek, lego-bijbel, muziek, porcupine, preek, preken, theologie
posted by Marten @ 4:14 AM;
'It is Easy': verslag van een genezingsconferentie met Victor Emenike
Monday, June 18, 2007
Ik ben eereereergisteren, eereergisteren, eergisteren en gisteren naar een conferentie geweest van een zekere Victor Emenike, een man met een ‘genezingsbediening’, zoals dat heet (velen noemen iemand met zo’n bediening een ‘gebedsgenezer’). De stichting die hij heeft opgericht heet ‘It is Easy-Ministries’. Het is makkelijk; het is makkelijk om te weten wat God in gedachten heeft voor jou (namelijk herstel, zegen en voorspoed); het is makkelijk om te worden genezen. Een enigszins verfrissende provocatieve eenvoud kan de man niet worden ontzegd.
Ik was gevraagd om te bassen op deze avonden. Ik zegde voor twee van de vier avonden toe (de laatste avond is vanavond), omdat ik niet wist in welk wespennest ik mogelijk mijn hoofd zou steken. In ieder geval werd ik direct geconfronteerd met een charismatisch drogbeeld dat ik nog goed ken uit mijn tijd bij de Pinkstergemeente: de leiding van de Heilige Geest werd uitgespeeld tegen een gedegen voorbereiding van de muziek. Het resultaat was navenant.
Het bidden van tevoren met alle medewerkers was voor mij een bijzondere ervaring. Vooral de tweede avond was het erg kakafonisch.
De spreker, een Nigeriaan van oorsprong (net als de bekende gebedsgenezer T.B. Joshua, over wie in Nederland in evangelische kringen veel te doen is geweest), wist evenwel langzaam mijn vertrouwen te winnen. De eerste avond was ik bijzonder kritisch. De wonderen waren geen van alle bijzonder overtuigend. Een vrouw die twee beroertes had gehad en niet meer kon lopen en praten, kon na gebed haar armen en benen op bevel van haar hersenen opheffen en zacht fluisteren. ‘From now on, talk normally to her!’ drukte pastor Victor haar echtgenoot meermalen met klem op het hart. Met de nodige oefening zouden alle functies weer terugkomen. God had alle verbindingen weer hersteld; zij moest alleen nog leren ze opnieuw te gebruiken. Ik zou deze vrouw graag over een half jaar weer zien.
Nee, ik denk niet dat pastor Victor een charlatan is, zoals een voormalig studiegenoot van mij op zijn weblog onomwonden stelt op grond van een bezoek aan een eerdere genezingsdienst in Drachten. Het komt mij voor dat broeder Victor een enorm geloof heeft, en dat hij probeert om een dergelijk geloof te doen ontvlammen bij de mensen die zijn conferenties bezoeken. Bovendien vond ik aanvankelijk dat zijn prediking en bediening gebalanceerd waren: de nadruk lag zeker niet op lichamelijke genezing, maar minstens evenzeer op innerlijke genezing; op herstel van de relatie met God en de ander; op bekering; op opbouw van de gemeente. Bovendien ervoer ik de sfeer overwegend als rusitg, ordelijk, liefdevol. Anderzijds heeft Victor zijn eigenaardigheden. Zo zegt hij breed lachend: 'I know, I know' wanneer hij iets over iemand vertelt wat hij niet kan weten. Hij heeft volledige controle over de groep terwijl hij, zoals zijn gewoonte is, mensen uit de groep pikt en op hun plek bevraagt of naar voren laat komen.
Grappig is overigens dat deze man uit Afrika bij het verkondigen van de Bijbelse boodschap totale lak heeft aan enige hermeneutische kloof tussen de Bijbel en ons. Als Afrikaan lijkt hij verfrissend concreet en eenvoudig te denken en te spreken. Voor een intellectuele theoloog als ik is het bijna schokkend om te zien hoezeer een dergelijke concrete en (bedrieglijk) eenvoudige prediking het hart weet te raken en in staat is om geloofsbewustzijn te vormen.
Bijvoorbeeld: pastor Victor spoort ons aan om het uit te roepen naar God, zodat hij onze lelijke situatie om zal keren. Daarbij kunnen we het gerust uitschrééuwen: God is immers hoog in de hemel, dus voor het geluid hem heeft bereikt is het al een stuk afgezwakt. (Zeker, hij bedoelt het niet letterlijk, maar het komt wel voort uit een letterlijke voorstelling).
Ik heb eerder een Afrikaanse christen meegemaakt die ook zo concreet-eenvoudig sprak over het geloof. Dat was een Finse asielzoeker die ik leerde kennen tijdens een vrijwilligerswerk-vakantie. Toen we eens met z’n allen in de prachtige Finse bossen een berg beklommen, zei hij: ‘I’m going to meet God!’ en keek breed grijnzend omhoog naar de top van de berg.
Gisteren ben ik dan naar de laatste avond van pastor Victor geweest, alwaar hij dan eindelijk voor mij toch door de mand viel. Nee: een charlatan zal ik hem zeker niet noemen. Maar zijn boodschap was dit keer agressiever en duidelijker. ‘It is Easy’ bleek helaas toch ook een ernstig verlies van nuance en uiteindelijk van waarheid te behelsen. ‘God heeft beloofd u niet alleen uw zonden te vergeven, maar u ook te genezen van al uw ziekten en u een lang leven te geven. Hij zal het ook doen. Hij móet het doen.’ Dat laatste schijnt typisch te zijn voor Victor en andere Health-and-Wealth-predikers: God commanderen. Toen een vrouw vooraan bij het podium niet snel genoeg genezen werd, zei Victor: 'Finish it, God, quick, quick, quick!!' - alsof God zijn boodschappenjongen is. Ik denk hierbij ook aan de manier waarop Benny Hinn 'de Heilige Geest' in het rond smijt alsof het snoepgoed is.
Dat lange leven overigens kon nader worden gespecificeerd: 120 levensjaren liggen in het verschiet voor een ieder die gelooft. Een lang, gezond, gelukkig leven in voorspoed: dát wil God ieder mens geven. Wat betekent deze boodschap voor de christenen die in Eritrea opgesloten zitten in zeecontainers? Wat betekent deze boodschap voor christenen in Noord-Korea die in strafkampen gemarteld worden? Wat zou deze boodschap betekend hebben voor Petrus, die voor zijn geloof in Jezus op de kop gekruisigd werd? Of voor Paulus, die door de Romeinen werd geëxecuteerd?
Ik zou graag nog eens een preek houden over Hebreeën 11. Ik zou dan bij het laatste gedeelte de gemeente op willen zwepen als was ik een zwarte voorganger. “Willen wij ook koninkrijken overwinnen door ons geloof? Amen?! Willen wij ook krijgen wat ons beloofd was? Amen?! Willen wij ook leeuwen de muil toeklemmen door ons geloof?! Aan vuur de kracht ontnemen?! Ontkomen aan de houw van het zwaard?! Onze zwakheid krachtig overwinnen?! Machtige helden worden in de oorlog van God?! Vijandelijke legers op de vlucht jagen?! Willen wij ook onze doden terugkrijgen doordat ze opstaan uit de dood??!! Amen??!! [groot, enthousiast tumult] Willen wij ook gemarteld worden tot de dood erop volgt?! [stilte] Amen?! Willen wij ook bespot worden?! En gegeseld?! Gearresteerd en gevangengenomen?! Amen?! Willen wij ook worden gestenigd? Of doormidden gezaagd?! [verbijstering] Of sterven door een moordend zwaard?! Rondzwerven in schapenvachten of geitenvellen?! Ons verschuilen in grotten en holen onder de grond?! Amen?! Halleluja! Laten we geloofshelden zijn!”
Labels: bijbel, charismatische-beweging, dagboek, geloof, health-and-wealth, it-is-easy, muziek, theologie, Victor-Emenike
posted by Marten @ 2:11 AM;
Bassen, zonde en verantwoordelijkheid, orkest en vertrouwen
Sunday, June 03, 2007
Ik heb gebast bij Xtreme, de tienerdienst van de Bethel. Ik verving Erik, vriend van wie de vrouw op knappen staat. Dat wil zeggen, zij kan elk moment bevallen - dus wil Erik paraat zijn.
Het was leuk om te doen. Ik weet het, 'leuk' is een woord dat zo vaak gebruikt wordt dat het tamelijk nietszeggend lijkt te zijn geworden - en toch kan het, zo niet alles, dan toch een hoop zeggen. Enfin, het was leuk, wat ik al zei.
Geestelijk heeft zich een transformatie in mij voltrokken: ik ben van mijn frustraties afgestapt als van een oude, aftandse, aan alle kanten rammelende en bijna uit elkaar vallende weduwe. Ik loop nu verder over het water. Niet dat ik af en toe niet dreig weg te zinken - maar Jezus is er om mijn hand vast te pakken en liefdevol vermanend te vragen: 'Kleingelovige, waarom heb je getwijfeld?'
De preek ging vandaag over 'Freedom' (op de een of andere manier is het hipper om je preekthema in het Engels te presenteren). Dat problemen met twijfels, negatieve gedachten, slechte gewoontes e.d. een gevolg zijn van de strijd die gevoerd wordt in de onzichtbare geestelijke wereld. Dat niet wij de oorzaak zijn van deze problemen maar de zonde, ofwel de satan die ons via de zonde graag in een houdgreep neemt. De spreker vroeg: Ben jij de oorzaak van die negatieve gedachten etc.? Nee, moest de zaal antwoorden (en velen gaven aan deze suggestie gehoor). De vraag en het antwoord werden nog enige malen herhaald. Wie dan wel? De zonde! riepen sommigen, anderen: De satan! Op grond van die uitspraak uit Paulus' knap ingewikkelde betoog in Romeinen 7 kon ik dit alles wel meemaken. Ja, de zonde kan als een vreemde macht tegenover ons staan en ons vervreemden van ons van boven geboren zelf. Aan de andere kant is deze gedachte, wanneer zij op zichzelf staat, gevaarlijk. Wij hebben immers een vrije keuze. Zelfs als de satan onze wil gevangen neemt hebben wij nog de keuze om de hand van Jezus aan te grijpen. In onze keuzevrijheid zijn wij uiterst verantwoordelijk. We zijn niet slechts zielige slachtoffers van de zonde. Sterker nog, de Bijbel aarzelt ook niet om ons ronduit voor daders uit te maken. Ongetwijfeld is de ene mens meer dader dan slachtoffer en de andere meer slachtoffer dan dader. Maar toch allen daders.
Enfin, in de tweede ronde (dezelfde dienst wordt twee keer gehouden in de Bethel om het grote aantal kerkgangers te kunnen bedienen) was de preek inhoudelijk aanmerkelijk zwakker, jammer genoeg. De preek vloog echt uit de bocht op het punt waar de spreker de vraag van zonet anders formuleerde, namelijk als: Ben jij verantwoordelijk voor de zonde? Nee! moest de zaal antwoorden, en aarzelend gaf menigeen daaraan gehoor. Ben jij verantwoordelijk voor de zonde? Nee! Wie dan wel? Satan! werd enthousiast geroepen. Ja, zo lust ik er nog wel een paar. Als de Bijbel beweert dat wij niet verantwoordelijk zijn voor onze zonde dan ben ik een astmatische chihuahua. En dan satan de schuld geven. Nee, dat is te kort door de bocht, dat is: uit de bocht.
Zo zie je maar weer: hoe belangrijk is het niet om ieder idee in de Bijbel te plaatsen binnen het geheel van ideeën in de Schrift. Als je de partij van één instrument in een orkest geïsoleerd zou beluisteren, zou je misschien een compleet verkeerd beeld krijgen van de compositie in z'n geheel. Zo is het ook met de Bijbel.
Goed, ik ben afgestudeerd. Wat ga ik doen? Ik heb nog steeds last van mijn gebit (zeurende ontstekingen in dode kiezen die m'n hoofd onder druk zetten) maar het bepaalt m'n toekomstvisie niet langer. Misschien geneest God me, misschien niet; misschien laat ik me op alternatieve wijze (niet: op occulte wijze) behandelen, misschien ook niet. Laat ik liever op God vertrouwen en zien wat Hij voor mij in petto heeft.
Labels: bijbel, dagboek, geloof, muziek, theologie
posted by Marten @ 8:16 AM;
Einde operatie Brutus te Ede - eindbestemming: aarde
Saturday, May 19, 2007
Leider, leider, alles ist vorbei. Ik wilde me otoplastieken laten aanmeten en moest daarvoor een oor schoon laten spuiten aangezien er zich een grote klont oorsmeer in had opgehoopt. Wist ik veel dat uitspuiten akelige risico's met zich meebrengt, zeker wanneer het gebeurt met zo'n grote middeleeuwse ijzeren spuit?Ik begrijp nog steeds niet waarom ik de doktersassistente niet zei dat het enigszins pijn begon te doen toen ze de tweede keer aan het spuiten was. (Daarna voelde ik een hevige jeuk en toen was de prop eruit, zei ze, maar er zat nog een 'velletje' aan mijn trommelvlies met betrekking waartoe de uitspuitoperatie kansloos was, zei ze).
Welnu, ik kreeg geen acute fluit- of pieptinnitus, Godzijdank, maar ik heb sindsdien wel raar gestommel in m'n oor, en de angst c.q. illusie dat ik nu minder hoor in dit linkeroor. Het is/was m'n beste oor! Ik ben 'linkeroor-dominant'! Ik neem altijd de telefoon op met m'n linkeroor!
De oplettende lezer zal verstaan dat mijn muziekcarrière hiermee aan een voortijdig einde gekomen is. Immers, een mogelijk minder functionerend linkeroor staat de vreugde van het muziekmaken ruw in de weg.
Waarom was Dr. Emmet niet bij mijn optreden? Et tu, Brute?
Ik had gesolliciteerd naar een baan als docent filosofie/ethiek bij de Christelijke Hogeschool Ede, maar daar meenden ze het zonder mij te kunnen stellen. Overigens schreef de personeelsadviseur mij: 'ik moet u meedelen dat u helaas niet behoord [sic] tot de kandidaten met wie wij de procedure voortzetten'. Een instelling waar de personeelsadviseur de spelling van de Nederlandse taal zo weinig machtig is, is mij niet waard, zal ik maar zeggen.
Ik heb zojuist Mattheus van der Steen gehoord, proponent van de 'Joel's Army'-theologie. Zijn verhaal was tamelijk goed verteerbaar. Het enige waar ik over viel was zijn bewering dat wij niet gemaakt zijn voor de aarde maar voor de hemel en dat de hemel onze bestemming is. Maar ach, op dit punt lezen christenen de Bijbel al eeuwen door een traditionele bril. Schrijnend is wel dat de jonge Mattheus wars is van religie en traditie. Ha! Iedereen staat in een traditie, en het grote nadeel voor enthousiaste (en vaak arrogante) religie- en traditiehaters zoals Van der Steen is dat zij vaak geen enkel besef hebben van de traditie die zij onwetend hebben overgenomen. Goed, het idee dat we 'naar de hemel gaan' is nu typisch zo'n eeuwenoude traditie die welbeschouwd weinig met de Bijbel te maken heeft. Van voor tot achter getuigt de Bijbel ervan dat God de aarde op het oog heeft; dat de hemel op de aarde betrokken is; en dat hemel en aarde uiteindelijk samen zullen komen. Voor het zover is kunnen we de hemel beschouwen als een soort wachtkamer.
Labels: gehoorbeschadiging, hemel, Joel's-Army, muziek, sollicitatie, theologie
posted by Marten @ 4:29 AM;
Meite U treedt op van 13 tot 14 u. in de Lawei Drachten op bevrijdingsdag!!!
Thursday, March 22, 2007
5 mei aanstaande speel ik op het bevrijdingsfestival in de Lawei in Drachten, 's middags van 13 tot 14 uur in de foyer. De andere artiesten zijn Armand (van 'Ben ik te min') en Ernst Langhout. Blijkbaar is mijn status ondertussen mythisch genoeg om tussen dergelijke oudgedienden mijn opwachting te maken.
De legendarische drummer Sicco Kloosterman is reeds bereid gevonden om zijn medewerking te verlenen. Ook de al evenzeer legendarische Gerben Duisterwinkel heeft verklaard zijn bas tijdens dit evenement te willen beroeren. Daarmee is de complete line-up van het oude Porcupine aanwezig!
De organisator van het festival, de legendarische Teunis Spits, vroeg mij om 'singer-songwriter dingetjes' te doen. Ik ben van plan klassiekers als 'Indian Girl' of zelfs 'Little Fly' te gaan spelen, en nummers uit mijn 'kale periode' zoals de britpop-kraker 'Your Good Times-Novelette'; maar ook de nieuwere nummers die op mijn weblog zijn verschenen. Wij zullen op verschillende momenten van de set waarschijnlijk ook een weinig rocken.
KOMT ALLEN! Het festival is gratis en met een beetje geluk regent het de hele dag op 5 mei, zodat je echt geen alibi meer hebt om niet te komen.
posted by Marten @ 4:13 AM;
De 'All Saved Freak Band', grondtalen en 'Sermon generator'
Friday, February 02, 2007
Ik wist nauwelijks dat het bestond: hippie-muziek behorend bij de 'Jesus-movement' uit de jaren zestig. 'All Saved Freak Band' - klinkt meteen goed! En het klínkt goed. Fantastische muziek, eigenlijk. In de gelederen van ASFB bevond zich gitarist Glenn Schwartz, die door de muziekpers 'de witte Hendrix' was genoemd. Voor een menigte van 80.000 mensen vertelde hij in 1969 op het Miami Pop Festival dat hij de drugs aan de kant had gezet en z'n leven aan Jezus had gegeven. Zijn vrouw smeet hem en z'n spullen uit huis en verscheurde z'n bijbel. Z'n familie liet hem ontvoeren door een sekte-deprogrammeur, zonder succes.
De All Saved Freak Band was in feite een evangelistische muzikale tak van Larry Hills 'Church of the Risen Christ'. Larry Hill geloofde dat de apocalyps nabij was en Amerika ieder moment in de as kon worden gelegd, iets wat je terughoort in een nummer als 'Don't Look Back': 'If Sodom and Gomorra came down in dust, so the cities of America surely must'. Tja. Zit wat in.
Ik heb boeken gekocht om me de bijbels Hebreeuwse en Nieuw-Testamentisch Griekse talen opnieuw machtig te maken. Want zoiets zakt snel ver weg, als je niet oppast. Ik had me al bijna aan het drijfzand van de kenniskrimp overgegeven. In arren moede was ik van plan interlineaire bijbels te kopen. Dat zijn bijbels waar letterlijke engelse vertalingen onder ieder Hebreeuws en Grieks woord staan afgedrukt. Maar op Amazon.com vond ik de gids 'So you'd like to... avoid sabotaging your effort to learn Biblical languages' van ene S. Blackwelder "fountain pen daily user". Blackwelder geeft in deze gids de titels van boeken die je poging om de bijbelse talen te leren in meer of mindere mate saboteren. Onverschrokken stelt hij: 'Interlinears are the most catastrophically destructive items on this list. There is no excuse for these, not even "medical."' Duidelijk. Hoe kon ik zo blind zijn? Ik moet gewoon opnieuw woordjes leren. En de grammatica weer onder de knie krijgen.
Eén van de boeken die ik heb gekocht is 'Basics of Biblical Greek Grammar' van William D. Mounce. Een boek dat alom wordt geroemd om zijn unieke en doeltreffende methode; een boek dat wordt geliefd omdat het leuk is; een boek gericht op de Woordverkondiging en geschreven vanuit een gelovig hart. Voor mij een toffe manier om m'n Grieks op te halen. Ik heb ook een grotere Hebreeuwse bijbel gekocht, want de 'reiseditie' die ik had was toch wel erg klein. Kortom, ik ben er helemaal klaar voor.
Behalve de grondtalen meester worden ben ik ook van plan de verkondiging daadwerkelijk weer op te pakken. Ik zeg het niet snel, maar nu dan toch maar: deo volente. Een tijdje terug ontdekte ik een erg interessant programma genaamd 'Sermon Generator' (het is niet wat het lijkt!). Ik ben van plan dat eens uit te gaan proberen.
Behalve al deze plannen moet er ook nog echt wat gebeuren: ik ben de laatste hand aan het leggen aan m'n laatste werkstuk voor het doctoraalexamen, over Nietzsche. Daarna moet ik m'n scriptie nog bijschaven en dan is het gebeurd.
Labels: asfb, dagboek, dagboek geloof bijbel Jezus lijden pijn krijg, freeware, grieks, grondtalen, hebreeuws, homiletiek, jesus-movement, muziek, preken, theologie
posted by Marten @ 12:51 AM;
